Poganka, 2019, Rondo Sztuki, Katowice
“I
czyńcie ziemię sobie poddaną” rzekł do nich Bóg. No więc uczynili… Od dwóch
stuleci ludzie wywierają tak przemożny wpływ na stan Ziemi, iż według słynnego
holenderskiego meteorologa Paula J. Crutzena czas najwyższy zamknąć obecną
epokę geologiczną i ogłosić nastanie antropocenu.
Połowa
maja, kwiaty na drzewach
Słoneczny dzień leniwie
trwał
Pito
herbatę u nas w ogrodzie
W leżaku
pies wygodnie spał
Żyjemy w
nowym wspaniałym świecie. Jego symboliczną cezurą jest gruba warstwa betonu i wszędobylski plastik. Człowiek uruchomił wielkie
wymieranie gatunków żyjących na planecie Ziemia. 7,6 mld ludzi stanowi jedynie
0,01% wszystkich żywych stworzeń, jednak od czasów rozwoju cywilizacji
przyczynili się oni do zniszczenia 83% wszystkich dzikich ssaków i połowy
roślin. To właśnie bioróżnorodność jest jedną
z granic bezpieczeństwa a jej
zanikanie narusza całą konstrukcje.
Nagle
wszystko się skończyło
Koniec
świata w siedem chwil
Nie
dowiemy się, kto wygrał
Na pewno
nikt
Agata
Szymanek maluje futra, pancerze insektów, skorupy, włosy, pióra, skały oraz
korę drzew; zwierzęce ciało na jej obrazach jest śliskie, smukłe i mokre.
Kreowanie sytuacje kryją w sobie coś erotycznego. Sposób malowania jest bardzo
intuicyjny i działa na zasadzie eksperymentu. Jak sama przyznaje czasami
ważny jest gest, czasami precyzyjne odtworzenie projektu i właściwy dobór
kolorów. Wszystkie wykorzystane przez artystkę wizerunki zostały przedstawione
w sposób schematyczny. Sztywna forma buduje sytuację sprzeczną niż ta
zaistniała w ich naturalnym środowisku. Natura jest wyrazem zarówno
romantycznego zachwytu jak i strachu budowanego powstałą sprzecznością.
Przez
otwór w ziemi patrzę na gwiazdy
Być może
życie jeszcze gdzieś jest
Wspaniały
człowiek w bezpiecznym domu
Przez
swój teleskop śledzi nasz kres
Wizja
ludzkości przegrywającej ze skutkami antropocenu spełnia się na wystawie
kilkukrotnie. Na obrazach pojawiają się fragmenty zrujnowanej architektury,
cywilizacja pogrążona jest w chaosie a jej dawni mieszkańcy wyruszają w
poszukiwaniu nowego lepszego świata.
Kurator: Aleksander Celusta